powrót do Aktualności
W Dzienniku Urzędowym UE z 20 listopada br. opublikowano ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2024/2895 [1] z dnia 20 listopada 2024 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2073/2005 w odniesieniu do Listeria monocytogenes. w rozporządzeniu (WE) nr 2073/2005 ustanowiono kryteria bezpieczeństwa żywności, które pozwalają na akceptację produktu lub partii środków spożywczych i są stosowane w odniesieniu do produktów wprowadzanych do obrotu. W rozporządzeniu 2073/2005 określono kryteria bezpieczeństwa żywności dotyczące Listeria monocytogenes, która jest głównym patogenem przenoszonym przez żywność, stanowiącym poważne ryzyko dla zdrowia publicznego ze względu na związany z nim wysoki współczynnik śmiertelności. Kluczowe wnioski z ostatniego sprawozdania EFSA (Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności) będące przyczyną ww. zmiany rozporządzenia są następujące:
Kto jest szczególnie narażony na zakażenie?
Jak wskazuje Komisja Europejska (KE) w preambule do ww. rozporządzenia, ryzyko zakażenia listeriozą poprzez żywność zależy zarówno od indywidualnej podatności konsumenta, jak i od cech samej żywności (tj. od jej wpływu na rozwój Listerii monocytogenes w danym produkcie). Niemowlęta oraz konsumenci o osłabionej odporności, wynikającej z chorób, zaburzeń lub stanów medycznych, są szczególnie podatni na zakażenie i nie mogą być narażeni na kontakt z żywnością zawierającą tego patogena w jakiejkolwiek ilości. W przypadku innych konsumentów wykazano, że jedynie spożycie żywności zawierającej Listerię w stężeniu przekraczającym 100 jtk/g (jednostek tworzących kolonie na gram) może stanowić zagrożenie dla zdrowia. W związku z tym żywność gotowa do spożycia, inna niż żywność przeznaczona dla niemowląt i żywność specjalnego przeznaczenia medycznego, która jest w stanie umożliwiać wzrost Listeria monocytogenes ponad limit 100 jtk/g przez cały okres przydatności do spożycia, stanowi wrażliwą grupę towarów spożywczych, na której należy skoncentrować środki zmniejszające ryzyko.
Co się zmieni w rozporządzeniu 2073/2005 i kiedy?
Aby zagwarantować taki sam poziom ochrony zdrowia publicznego od produkcji do dystrybucji dla gotowych do spożycia środków spożywczych (innych niż przeznaczone dla niemowląt i żywności medycznej), w których możliwy jest Listerii monocytogenes, ustalono, że kryterium: „Listeria monocytogenes niewykrywalna w 25 g” powinno mieć zastosowanie do wszystkich sytuacji, w których żywność ta jest wprowadzana do obrotu w ciągu jej okresu przydatności do spożycia i w przypadku których podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze będący jej producentem nie był w stanie wykazać, że poziom Listeria monocytogenes nie przekroczy limitu 100 jtk/g w całym okresie jej przydatności do spożycia.
Nowy wymóg ma być stosowany od 1 lipca 2026 r.
Znaczenie dla Firm
Rozporządzenie 2073/2005 nie jest aktem prawnym podlegającym częstym zmianom (kilkanaście zmian na przestrzeni 20 lat). Aktualna zmiana jest jednak szczególnie istotna z perspektywy bezpieczeństwa konsumentów i wpłynie na zakres badań prowadzonych przez wszystkie podmioty, które wytwarzają żywność podatną na wzrost i rozwój Listerii.
Autorka: Joanna Olszak, Doradca ds. Prawa Żywnościowego IGI FOOD LAW
Chętnie odpowiemy na wszystkie pytania dotyczące stosowania przepisów prawa żywnościowego.
[1] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=OJ:L_202402895
