Nutri-score jest (jak dotąd) dobrowolnym oznaczeniem wartości żywieniowej podawanym na etykietach produktów, w związku z tym podlega pod wymogi prawne regulujące kwestię dobrowolnych informacji na temat żywności.
WPROWADZENIE
Nutri-Score (N-S) to oznaczenie graficzno-literowe, połączone z kolorami, które określa ogólną wartość żywieniową środków spożywczych. Od kilku lat jest stosowane w niektórych europejskich krajach, a w ostatnim czasie dotarło także do Polski (choć nasz kraj nie przystąpił oficjalnie do stosowania systemu i nie przyjął żadnej legislacji w tym zakresie). Oznaczenie Nutri-Score jest przedmiotem wielu dyskusji m.in. dlatego, że jest to jedna z opcji rozważna przez Komisję Europejską (KE) do wprowadzenia jako obowiązkowe oznaczenia na froncie opakowań, które ma pomóc w walce z chorobami dietozależnymi. Na tę chwilę KE analizuje różne możliwości i systemy, a efekty tych prac mamy poznać w IV kwartale przyszłego roku.
Włosi – zagorzały i pomysłowy przeciwnik…
Jednym z najbardziej aktywnych przeciwników N-S są Włosi, których sztandarowe produkty (jak oliwa z oliwek, tradycyjne wędliny czy sery) mogą mocno ucierpieć na skutek stosowania oznaczenia N-S. Kraj ten (oprócz intensywnego lobbingu w KE) opracował własną propozycję systemu na froncie opakowań (NutrInform Battery), jako alternatywę dla francuskiego N-S.
Ale to nie wszystko, batalia właśnie wkroczyła na nowe tory. Włoski Urząd ds. Konkurencji i Rynku (AGCM) poinformował o wszczęciu 5 dochodzeń w sprawie stosowania systemu Nutri-Score przez firmy: GS Spa, Carrefour Italia Spa, Pescanova Italia Srl i Valsoia SpA, Regime Dukan Sas i Diet Lab Sas, Weetabix Ltd. oraz niemiecką firmę zajmującą się produkcją słodyczy. Co więcej, urząd wszczął dochodzenie przeciwko właścicielowi aplikacji, która ocenia produkty spożywczej bazując na oznaczeniu Nutri-Score.
Przyczyną wszczęcia postępowań jest obawa, że oznaczenie N-S może być błędnie rozumiane przez konsumentów jako bezwzględna ocena zdrowotności danego produktu, czego przyczyną jest brak na etykiecie dodatkowych ostrzeżeń lub wyjaśnienia jak należy je prawidłowo odczytywać. Zdaniem Urzędu ocena w systemie N-S nie uwzględnia potrzeb żywieniowych poszczególnych konsumentów, wynikających z ich diety i stylu życia, jak również ilości i częstotliwości spożywania różnych produktów w ramach zróżnicowanej i zbilansowanej diety. Korzystna ocena N-S może prowadzić do przypisywania produktom nią oznaczonych szczególnych właściwości zdrowotnych.
W kontekście przepisów prawa żywnościowego ww. obawy można powiązać z niespełnieniem wymogów art. 36 rozporządzenia 1169/2011 w sprawie informacji dla konsumentów, które zakazuje przekazywania informacji dobrowolnych w sposób dezorientujący, niejednoznaczny czy wprowadzający w błąd.
A co na to WHO?
Jako przeciwwagę dla zarzutów ze strony Włoch można przytoczyć ostatnią pozytywną ocenę systemu przez Międzynarodową Agencję ds. Badań nad Rakiem (IARC – działa w ramach WHO). Agencja stoi na stanowisku, że system może skutecznie zapobiegać chorobom przewlekłym i ich skutkom, dostarczając użytecznych informacji wspierających konsumentów w wybieraniu zdrowszej żywności. Z kolei sama Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podczas ostatniej sesji Komisji Kodeksu Żywnościowego uznała, że na tym etapie nie jest w stanie zarekomendować jednego konkretnego systemu na froncie opakowań, który byłby wyraźnie lepszy od innych. WHO nadal zachęca do dalszego, dogłębnego zbadania możliwych opcji.
ZNACZENIE DLA FIRM
Jeśli KE zdecyduje o wprowadzeniu N-S jako obowiązkowej informacji na temat żywności to pojawią się nowe wyzwania dla producentów. Ma to znaczenie zwłaszcza dla firm produkujących żywność niskoprzetworzoną i taką, której składu nie da się „poprawić” (np. produkty o określonej jakości handlowej). Trzeba też będzie zmienić etykiety, choć ten krok będzie niezbędny niezależnie od wybranej h przez KE opcji.
Najnowsze informacje na temat systemu Nutri-Score, zasad jego stosowania w Polsce i wątpliwości prawnych można poznać na najbliższym webinarze 7 grudnia, organizowanym wspólnie z portalem foodfakty.pl.
https://foodfakty.pl/co-warto-a-co-nalezy-wiedziec-o-nutri-score-aktualne-dyskusje-i-ocena-prawna-1
Zapraszamy!
Autorka: Joanna Olszak, Doradca ds. Prawa Żywnościowego IGI Food Consulting