powrót do Aktualności
Poprawne znakowanie żywności informacją o obecnych w niej alergenach jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów. Nawet śladowe ilości niektórych alergenów mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia, prowadząc do wstrząsu anafilaktycznego. Z tego względu przepisy prawa żywnościowego ustanawiają szczegółowe wymogi w zakresie deklarowania tzw. składników alergennych (obejmujących również składniki wywołujące reakcje nietolerancji), a są one zawarte w rozporządzeniu 1160/2011 w sprawie informacji dla konsumentów[1] .
Zgodnie z Rozporządzeniem 1169/2011 konieczne jest:
W załączniku II wymieniono 14 alergenów, a wśród nich:
(…)
(…)
Carya illinoinensis (Wangenh.) K. Koch zostały wskazane jako „orzeszki” pekan. Stanowią one nasiona orzesznika jadalnego (inaczej: orzesznik pekanowy, orzesznik owocowy, zwany także pekanem), drzewa należącego do rodziny orzechowatych.
Zgodnie z obecnym brzmieniem polskiej wersji rozporządzenia 1169/2011 właściwe jest deklarowanie jako alergenu właśnie „orzeszków pekan”. Wkrótce taka deklaracja najprawdopodobniej się zmieni, jako że planowane jest sprostowanie polskiego brzmienia załącznika II do Rozporządzenia 1169/2011, a konkretnie zamiana sformułowania „orzeszki” na „orzechy” pekan.
Wynika to z faktu, iż owoce orzesznika jadalnego stanowią jeden z gatunków orzechów (wg klasyfikacji botanicznej), w przeciwieństwie np. do orzeszków ziemnych (nasion orzachy podziemnej – gatunku roślin z rodziny bobowatych).
Po publikacji sprostowania Rozporządzeni 1169/2011 konieczne będzie dostosowanie oznakowania produktów, które w swoim składzie zawierają orzechy pekan (jak też sposobu prezentacji tego alergenu np. na stronach internetowych czy w e-sklepach).
Ale to nie wszystko. Także informacja PAL (Precautionary Allergen Labelling), czyli deklaracja niezamierzonej i nieuniknionej obecności alergenów będzie musiała być dostosowana do nowego brzmienia przepisu (mowa o hasłach: Może zawierać …).
Jednocześnie rodzi się pytanie, czy można tej zmiany dokonać już teraz, skoro wiadomo, że wersja „orzechy pekan” jest tą właściwą? Zgodnie np. z anglojęzyczną wersją rozporządzenia 1169/2011 orzechy pekan określone są mianem „pecan nuts”.
Być może wskazówka w tym zakresie pojawi się także w planowanym stanowisku Głównego Inspektora Sanitarnego w tej sprawie, jako że kwestia alergenów jest niezwykle ważna i wiąże się z bezpieczeństwem dla zdrowia (przy założeniu, że zostanie ono publicznie udostępnione).
Omawiana wyżej planowana zmiana brzmienia załącznika II rozporządzenia 1169/2011 będzie mieć bezpośredni wpływ na sposób deklarowania orzechów pekan, czy to w znakowaniu żywności opakowanej czy też jej prezentacji np. przy sprzedaży na odległość, jak również w odniesieniu do żywności nieopakowanej (np. w HORECA).
Dotychczasowe sprostowania do rozporządzenia 1169/2011 (a było ich 5) nie przewidywały okresu przejściowego na dostosowanie się do zmiany (nie mamy w takim przypadku do czynienia ze zmianą wymogu, a jedynie z korektą brzmienia na właściwe).
Autorka: Joanna Olszak, Doradca ds. Prawa Żywnościowego IGI FOOD LAW
[1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. U. UE. L. z 2011 r. Nr 304, str. 18 z późn. zm.).
