powrót do Aktualności
WPROWADZENIE
Kwestia obecności w żywności substancji niepożądanych pochodzących ze środowiska staje się coraz bardziej istotna i jest coraz częściej przedmiotem dyskusji, zarówno branżowych jak i w gronach ekspertów w ramach toczących się prac legislacyjnych. Przepisy dotyczące zanieczyszczeń i pestycydów dynamicznie się zmieniają, wymuszając na podmiotach branży spożywczej konieczność monitorowania zarówno nowo publikowanych aktów prawnych, jak też śledzenia planowanych zmian.
Trzeba pamiętać o tym, że zgodność środka spożywczego z prawem żywnościowym należy zawsze oceniać biorąc pod uwagę cały cykl jego życia, tzn. okres dostępności do spożycia przez konsumenta.
Zdarza się, że produkt wprowadzony do obrotu zgodnie z przepisami, po jakimś czasie – na skutek zmian legislacyjnych – nie będzie spełniał aktualnych wymogów. Takie sytuacje mają miejsce np. w odniesieniu do legalnych poziomów pestycydów.
Jedną z niedawnych zmian prawnych, która miała bezpośredni wpływ na zgodność produktów w zakresie pestycydów było wycofanie chloropiryfosu i chloropiryfosu metylowego ze stosowania w środkach ochrony roślin w UE. Powodem było stwierdzone zagrożenie dla zdrowia konsumentów wynikające z właściwości tych substancji.
WYCOFANIE TO ZA MAŁO?
Okazuje się jednak, że podjęte przez UE środki mogą nie być wystarczające do zagwarantowania wysokiego poziomu ochrony środowiska i zdrowia ludzi, ponieważ stwierdzono, że chloropiryfos nadal stosowany jest i rozpraszany w środowisku poza obszarem UE. Uznano, że niezbędne są szeroko zakrojone działania na poziomie międzynarodowym.
Rada UE wydała w związku z tym, w dniu 7 kwietnia Decyzję 2021/592[1] o włączeniu ww. substancji do Załącznika A Konwencji sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych. Załącznik A zawiera wykaz substancji chemicznych, które mają zostać wyeliminowane.
Zgodnie z preambułą decyzji ustanawiającej konwencję zapewnia ona „ramy, w oparciu o zasadę ostrożności, likwidacji produkcji, stosowania, przywozu i wywozu pierwszych dwunastu priorytetowych trwałych zanieczyszczeń organicznych, bezpiecznego obchodzenia się z nimi oraz składowania, a także likwidacji lub redukcji uwalniania niektórych przypadkowych trwałych zanieczyszczeń organicznych.”
ZNACZENIE DLA FIRM
Jak wspomniano na wstępie, kwestia stosowania pestycydów podlega ciągłym zmianom, co przekłada się na modyfikacje w dopuszczalnych poziomach ich pozostałości w żywności.
Oprócz opisanej wyżej decyzji tylko do połowy kwietnia 2021 r. opublikowano dwa inne akty prawne dotyczące pestycydów, tzn.:
Zachęcamy do bycia na bieżąco w tym temacie i śledzenia prac KE w zakresie strategii „Od pola do stołu”.
Autor: Joanna Olszak, Doradca ds. Prawa Żywnościowego, IGI Food Consulting
