Na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji 31 stycznia udostępniony został projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach (dalej „Projekt ustawy”).
Projekt ustawy przewiduje zmiany w ustawie z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi i stanowi częściową transpozycję do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko.[1]
W art. 9 powyższej dyrektywy zawarty jest obowiązek zapewnienia selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych powstałych z butelek jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do 3 l wraz z ich zakrętkami i wieczkami na poziomie 77% w 2025 r. oraz 90% w 2029 r.
W celu zapewnienia tych poziomów w Projekcie ustawy przewidziano wprowadzenie systemu kaucyjnego obejmującego opakowania napojów z tworzyw sztucznych. Projekt ustawy określa wymagania dotyczące utworzenia i prowadzenia systemu kaucyjnego, który będzie wspomagać selektywne zbieranie odpadów powstałych z tych opakowań. Zaproponowano także objęcie systemem kaucyjnym opakowań szklanych na napoje wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 l.
Projekt ustawy wprowadza definicję napoju: płyn przeznaczony do spożycia, w szczególności sok, nektar, mleko, jogurt i inny pitny produkt mleczny oraz napój alkoholowy.
Określenie „w szczególności” czyni tę listę listą otwartą, kluczowe jest „płyn przeznaczony do spożycia”. Zwracamy tutaj również uwagę producentów suplementów diety w formie płynnej.
Przez kaucję rozumie się określoną kwotę pieniężną pobieraną w momencie sprzedaży napoju w opakowaniu wielokrotnego albo jednorazowego użytku od nabywającego ten napój i zwracaną w momencie zwrotu odpowiednio opakowania objętego systemem kaucyjnym albo odpadu opakowaniowego powstałego z opakowania objętego systemem kaucyjnym.
Ciekawym wątkiem dotychczasowych prac nad ustawą jest pominięcie napojów w puszkach.
Ustawa nałoży nowe ważne obowiązki na podmioty wprowadzające do obrotu „napoje” w opakowaniach szklanych i z tworzyw sztucznych, a także na każdą jednostkę handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 100 m2. Wszystkie jednostki handlowe będą natomiast obowiązane do pobierania kaucji.
System kaucyjny to nie tylko postępowanie z opakowaniami, ale także różne obowiązki związane z rejestracjami i raportowaniem.
Dyrektywa wdrażana jest w Państwach członkowskich UE, które mają różne strategie realizacji nałożonego obowiązku. Nowe przepisy opracowane i wdrożone są już np. w Rumunii i na Słowacji. Wiele firm obecnie weryfikuje czy ich produkty podlegają pod nowe wymagania na rynkach docelowych.
Autorka: Izabela Tańska, Doradca ds. Prawa Żywnościowego, Prezes Zarządu, IGIFC
Projekt ustawy dostępny jest tutaj: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12356003/katalog/12851459#12851459