NIEBEZPIECZNE MATERIAŁY DO KONTAKTU Z ŻYWNOŚCIĄ – bambus. Działania na poziomie UE. FCM. Rozporządzenie 1935/2004

WPROWADZENIE

Bezpieczeństwo materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością (tzw. FCM – Food Contact Materials and Articles), wprowadzanych na unijny rynek jest zasadniczym wymogiem wobec tej kategorii produktów. Wynika on z rozporządzenia 1935/2004, które jest podstawowym aktem prawnym dotyczącym FCM i tworzy ramy prawne dla wszystkich rodzajów materiałów. Bezpieczeństwo produktów, które mają kontakt z żywnością jest jednym z elementów bezpieczeństwa samej żywności.

Praktyka pokazuje, że zakres regulacji prawnych nie jest wystarczający, aby zagwarantować zgodność FCM. Wobec wielu grup produktów nie są przewidziane szczegółowe wymogi. Ponadto, brak jest także odpowiedniej kontroli. Z Raportu Komisji Europejskiej (KE) oraz EU Agri-Food Fraud Network[1] wynika, że tysiące nielegalnych i niebezpiecznych produktów jest wycofywanych z rynku, w tym materiałów z tworzyw sztucznych zawierających składniki z bambusa.

Skoordynowane działania wobec FCM zawierających proszek z bambusa

Akcja przeprowadzona przez KE wraz z unijną siecią ds. oszustw w sektorze rolno-spożywczym, przy udziale organów celnych, miała na celu zakończenie nielegalnego importu, obrotu i reklamy wyrobów z tworzyw sztucznych do ​​kontaktu z żywnością, m.in. zastawy stołowej zawierającej bambus i inne niedozwolone dodatki pochodzenia roślinnego.

Jak wskazano w raporcie:

• większość dodatków pochodzenia roślinnego, w tym bambus, nie została oceniona pod kątem bezpieczeństwa ich stosowania w tworzywach sztucznych, niektóre mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia,
• dodatek bambusa do FCM z tworzyw sztucznych może prowadzić do przyspieszonej degradacji tych tworzyw i wypłukiwania formaldehydu i melaminy do żywności, czasami przekraczając bezpieczne poziomy,
• same ww. artykuły mające kontakt z żywnością nie stanowią poważnego zagrożenia dla zdrowia, ale ciągłe narażenie na podwyższone poziomy formaldehydu i melaminy może powodować problemy zdrowotne,
• reklama takich FCM jako naturalnych i przyjaznych dla środowiska stanowi praktykę niezgodną z przepisami i wprowadzającą konsumentów w błąd,

Do akcji przystąpiło 21 krajów. Spośród 748 niezgodnych produktów 644 dotyczyło tych obecnych na rynku UE, a 104 to towary odrzucone na granicy UE. Większość nielegalnych produktów pochodziła z Chin.

PODSUMOWANIE I WNIOSKI DLA FIRM

Wyniki działań przeprowadzonych w opisanym przypadku stanowią ostrzeżenie dla wszystkich podmiotów działających na rynku materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością i jednocześnie wezwanie do rzetelnej analizy wymogów prawa żywnościowego.

Warto pamiętać o tym, że KE zachęciła konsumentów do informowania organów krajowych w przypadku dalszej sprzedaży kwestionowanych produktów zawierających składniki bambusowe. Finał akcji na poziomie UE nie kończy działań kontrolnych w poszczególnych krajach, w których takie produkty są oferowane.

Osoby zainteresowane tematem FCM (materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością), np. tym

• jakie wymogi muszą być spełnione przy produkcji FCM (np. tylko GMP czy także GHP?)

• jakie kroki należy wykonać planując tego rodzaju działalność (także rozszerzając asortyment o FCM)

• co jest wymagane na mocy przepisów, a co wynika jedynie z wytycznych

• jakie są wymogi odnośnie innowacyjnych opakowań (ekologicznych, roślinnych itp.)

zapraszamy do kontaktu z doradcami IGI FOOD LAW.

Autorka: Joanna Olszak, Doradca ds. Prawa Żywnościowego, IGI FOOD LAW

[1] https://food.ec.europa.eu/safety/agri-food-fraud/eu-coordinated-actions/bamboo-zling_en