Zasady dodawania dodatków do środków spożywczych bazują na kategoriach żywności. W praktyce oznacza to, że aby zgodnie z przepisami zastosować dodatek najpierw należy określić, do której kategorii należy środek spożywczy, w którym ma być ten dodatek zastosowany.
W Części D Załącznika II do Rozporządzenia 1333/2008[1] wymienione są wszystkie kategorie żywności określone na potrzeby stosowania dodatków. Żywność została podzielona na 18 kategorii. Jako zerową kategorię określono „Wszystkie kategorie żywności”. Zatem dla kategorii „0” wymienione są dodatki do żywności dopuszczone we wszystkich kategoriach żywności (z wyłączeniem żywności dla niemowląt i małych dzieci, o ile wyraźnie nie określono inaczej).
Każda kategoria ma numer. W ramach kategorii mogą być wydzielone podkategorie np.
14.Napoje
14.1 Napoje bezalkoholowe
14.1.1 Woda, w tym naturalna woda mineralna w rozumieniu dyrektywy 2009/54/WE oraz woda źródlana i wszystkie inne wody w butelkach lub innych opakowaniach.
14.1.5.1 Kawa, ekstrakty kawy
Tylko poprawne określenie kategorii środka spożywczego gwarantuje prawidłowe zastosowanie dodatków. Dlatego jest to kluczowa czynność podczas prac nad składem produktu lub jego reformulacją.
Komisja Europejska po konsultacjach z ekspertami z państw członkowskich opracowała dokument pt. „Wytyczne opisujące kategorie żywności w części aneksu II do rozporządzenia w sprawie dodatków do żywności”. Opisy kategorii mogą być pomocne dla organów kontroli i firm branży spożywczej. Dokument ma służyć prawidłowemu stosowaniu aktów prawnych dotyczących dodatków.
Wytyczne KE były już kilka razy zmieniany. Aktualna – 6 wersja została opracowana w listopadzie 2022 r.
Zgodnie z art. 19 Rozporządzenia 1333/2008: W razie konieczności możliwe jest rozstrzygnięcie zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 28 ust. 2, kwestii, czy: dany środek spożywczy jest środkiem należącym do kategorii wymienionej w załączniku II. Oznacza to, że w uzasadnionych przypadkach, KE może rozstrzygnąć do której kategorii żywności należy zakwalifikować dany środek spożywczy.
Wytyczne KE są bardzo przydatne i w wielu przypadkach umożliwiają prawidłowe zastosowanie dodatków. Należy pamiętać, że nie stanowią one przepisów prawa, nie są źródłem praw i obowiązków oraz ,że teoretycznie możliwe jest przypisanie produktu do innej kategorii niż przewidziana w wytycznych. Szczególnie wiele pytań popjawia się przy innowacyjnych produktach. Opisy kategorii żywności nie stanowią prawnych nazw środków spożywczych, ani też co do zasady nie są przeznaczone do celów znakowania żywności.
Procedura rozstrzygnięcia nie jest powszechnie stosowana, chociaż istnieje taka możliwość, dla której przewidziane są również ramy czasowe. Z procedury rozstrzygnięcia może skorzystać każdy podmiot branży spożywczej.
Autorka: Izabela Tańska, Doradca ds. Prawa Żywnościowego, CEO, IGI FOOD LAW
Praktyczne wskazówki dotyczące stosowania i znakowania dodatków przedstawimy podczas webinaru
ZOBACZ PROGRAM I ZGŁOŚ SIĘ TUTAJ
Najbardziej aktualne kwestie dotyczące dodatków, aromatów, barwników i enzymów przedstawione też będą przez Panią Joannę Gajdę – Wyrębek podczas XII LSPŻ
ZOBACZ WYJĄTKOWY PROGRAM WARSZTATÓW STOSOWANIA PRAWA ŻYWNOŚCIOWEGO
Wytyczne KE można pobrać TUTAJ
[1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności (Dz. U. UE. L. z 2008 r. Nr 354, str. 16 z późn. zm.).