Przewodnik Komisji w sprawie pochodzenia składnika podstawowego – opublikowany

Komisja Europejska (KE) opublikowała długo oczekiwany dokument ZAWIADOMIENIE KOMISJI w sprawie stosowania przepisów art. 26 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 (2020/C 32/01).

WPROWADZENIE

Wymóg wskazywania pochodzenia składnika podstawowego produktu, jeśli jest ono inne niż zadeklarowane pochodzenie całego produktu został wprowadzony rozporządzeniem (UE) nr 1169/2011 a następnie w Rozporządzeniu Wykonawczym Komisji (UE) 2018/775 z dnia 28 maja 2018 r. określone zostały szczegółowe zasady stosowania wymogu. 1 kwietnia rozpocznie się okres stosowania rozporządzenia 2018/775 co oznacza konieczność wdrożenia nowych zasad wobec produktów, w oznakowaniu których pochodzenie jest deklarowane zarówno obowiązkowo, jak i na zasadzie dobrowolności. Wyjątki mają zastosowanie do chronionych oznaczeń geograficznych i do zarejestrowanych znaków towarowych, gdy stanowią one oznaczenie pochodzenia. Natomiast przepisy rozporządzenia w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych należy uznać za lex specialis i mają znaczenie nadrzędne względem art. 26 ust. 3 rozporządzenia 1169/2011.

Opublikowane właśnie Zawiadomienie w formie pytań i odpowiedzi to rodzaj wskazówek zarówno dla firm jak i dla organów kontrolnych. Kwestia deklaracji pochodzenia składnika podstawowego jest aktualnie jedną z najczęściej dyskutowanych w branży spożywczej, zarówno z uwagi na jej konsekwencje dla firm (konieczność zmiany etykiet) jak i wątpliwości związanych z interpretacją zapisów rozporządzenia 2018/775.

Treść Zawiadomienia jest efektem dyskusji z przedstawicielami państw członkowskich, za pośrednictwem których uczestniczy branży zgłaszali szereg kwestii problemowych dotyczących nowego wymogu. Finalna wersja różni się w nieznaczny sposób od treści wcześniej udostępnionych projektów.

Analizując ww. dokument można zauważyć, że KE szczególnie akcentuje fakt, iż firmy podając bardziej szczegółowe informacje na temat pochodzenia produktu i jego składników nie mogą doprowadzić do wprowadzenia konsumentów w błąd.

ZNACZENIE DLA FIRM

Stosowanie nowych przepisów rozpocznie się za dwa miesiące – w środę 1 kwietnia. Zawiadomienie Komisji niektóre kwestie rozstrzyga np. tę czy oznaczenie pochodzenia podstawowego składnika powinno się wskazywać za każdym razem, gdy nazwa produktu jest umieszczona na środku spożywczym? Jednak w innych przypadkach pozostawia kwestię do oceny firm (a także inspekcji) wskazując, które czynniki należy wziąć pod uwagę oceniając daną sytuację.

Które wskazówki zostały uwzględnione w Zawiadomieniu KE? M.in.:

• Jakie sytuacje są wyłączone ze stosowania nowego wymogu?
• Kiedy: nazwa podmiotu odpowiedzialnego lub nazwa marketingowa stanowi nawiązanie do pochodzenia i jakie są konsekwencje?
• Czy informacja „Wyprodukowano w Polsce”/”Wyprodukowano przez …dla ….”/”Zapakowano w Polsce” oznacza deklarację pochodzenia?
• Czy rysunek flagi zawsze stanowi deklarację pochodzenia?
• Czy nowy wymóg należy stosować dla produktów rolnictwa ekologicznego opatrzonych unijnym logo? Kwestia nadrzędności przepisów (NOWA ODPOWIEDŹ KE)
• Jak wybrać składnik podstawowy, gdzie i jak zadeklarować jego pochodzenie (np. czy na froncie)?
• Czy można łączyć różne obszary geograficzne deklarując pochodzenie składnika? Odstępstwa.

Autorzy: Joanna Olszak i Izabela Tańska, Doradcy ds. Prawa Żywnościowego, IGIFC