Kwestia uznania wycofywania z obrotu żywności po terminie przydatności do spożycia lub dacie minimalnej trwałości za marnowanie żywności była przedmiotem postępowania w sprawie II SA/Wr 671/23.
W wyroku z 23 stycznia 2024 r. Sąd stwierdził, że żywność „przeterminowana” jako niespełniająca wszystkich wymogów prawa żywnościowego, nie może być potraktowana jako żywność zmarnowana w rozumieniu ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności.
W uzasadnieniu czytamy m.in.:
- Ustawodawca nie objął zakresem marnowania żywności tej żywności, która przekroczyła termin przydatności do spożycia lub datę minimalnej trwałości.
- Definicję marnowania żywności formułuje przepis art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o przeciwdziałaniu marnowania żywności (Dz. U. z 2020 r. poz. 1645): jest to wycofywanie z etapu dystrybucji żywności, która spełnia wymogi prawa żywnościowego, w tym określone w rozporządzeniu nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającym ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującym Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającym procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności, w szczególności ze względu na zbliżający się upływ terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości lub ze względu na wady wyglądu tych środków spożywczych albo ich opakowań i przeznaczanie ich do unieszkodliwiania jako odpady.
- Z literalnej interpretacji przepisu definicyjnego wynika, że marnowanie żywności dotyczy żywności, która spełnia wymogi prawa żywnościowego. Żywność (środek spożywczy) to jakiekolwiek substancje lub produkty, przetworzone, częściowo przetworzone lub nieprzetworzone, przeznaczone do spożycia przez ludzi lub, których spożycia przez ludzi można się spodziewać (art. 2 rozporządzenia nr 178/2002). Prawo żywnościowe, w myśl art. 3 ust. 1 rozporządzenia to przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne regulujące sprawy żywności w ogólności, a ich bezpieczeństwo w szczególności, zarówno na poziomie Wspólnoty, jak i na poziomie krajowym; definicja ta obejmuje wszystkie etapy produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności oraz paszy produkowanej dla zwierząt hodowlanych lub używanej do żywienia zwierząt hodowlanych.
- Rekapitulując treść przepisu definiującego marnowanie żywności, jest to wycofywanie z dystrybucji żywności, która spełnia wymogi prawa żywnościowego, i przeznaczenie jej do unieszkodliwienia jako odpadu, na przykład z powodu zbliżających się terminów przydatności lub daty minimalnej trwałości. Wnioskując na zasadzie przeciwieństwa, nie będzie marnowaniem żywności wycofywanie z dystrybucji żywności, która nie spełnia wymogów prawa żywnościowego. Powstaje pytanie o „wymogi prawa żywnościowego”, ponieważ ich spełnianie determinuje przyjęcie, że mamy do czynienia z marnowaniem żywności w znaczeniu prawnym.
